Psy w akcji na rzecz ochrony przyrody i gatunków

Psy wzbogacają nasze codzienne życie i ich opiekunowie doskonale znają to z własnego doświadczenia. Jednak często nie zdajemy sobie nawet sprawy, jak wiele ważnych zadań psy wykonują dla ludzi na co dzień i jak cenne jest ich wsparcie w różnych dziedzinach.

Dlatego też szczególnie chętnie informujemy o psach, które pracują dla ludzi i razem z nimi, aby każdego dnia czynić świat nieco lepszym. Możliwości wykorzystania pracy psów są niezwykle różnorodne. Choć początkowo psy służyły głównie w trakcie polowań, obecnie są niezbędne w policji, służbach celnych, wojsku i ratownictwie. Od około 30 lat psy są również coraz częściej wykorzystywane w badaniach i projektach dotyczących ochrony przyrody.

Stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE jest w pełni zaangażowane w szkolenie psów w tej dziedzinie, a także oferuje platformę do profesjonalnego branżowego dialogu. Brigitte Komposch, biolog i trenerka psów, jest członkinią stowarzyszenia od jego założenia w 2019 roku i cały czas jest bezpośrednio zaangażowana w szkolenie zespołów, a także uczestniczy w różnych projektach ze swoim angielskim springer spanielem.

Cieszymy się, że stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE poświęciło czas, aby odpowiedzieć na nasze pytania, dotyczące możliwych zastosowań pracy z psami, szkolenia i certyfikacji psów w tej niezwykle interesującej dziedzinie. Rezultatem jest ekscytujący raport, który zagłębia się w fascynujący świat psów służbowych.

W czasach, gdy związek między ludźmi a naturą jest ważniejszy niż kiedykolwiek, psy ratownicze stają się niezbędnymi pomocnikami. Z naszego artykułu dowiesz się, jak ich praca nie tylko chroni dziką przyrodę, ale także buduje pomost między naturą, zwierzętami i ludźmi.

Jakie są korzyści z używania psów ratowniczych?

Psy są zdecydowanie skuteczniejsze od ludzi w realizacji wielu zadań. Wykorzystujemy ich naturalne zdolności na przykład podczas szukania padłych nietoperzy i ptaków pod turbinami wiatrowymi. Aby ocenić wpływ turbin wiatrowych na gatunki chronione, psy szukają szczątków zwierząt, które zginęły w wypadkach w ich pobliżu. Psy znajdują więcej nieżywych ptaków niż ludzie, są w stanie wytropić nawet najmniejsze okazy i potrzebują na to znacznie mniej czasu niż my. Mogą również przeszukiwać obszary, które są gęsto zarośnięte i trudniej dostępne dla człowieka.

Również szukanie schronień gatunków nietoperzy żyjących w dziuplach i szczelinach drzew jest bardzo złożonym zadaniem. Wszystkie nietoperze są ściśle chronione w UE, a niszczenie lub zakłócanie ich miejsc rozrodu i schronienia jest zabronione. Psy uczą się wykrywać odchody nietoperzy, a następnie wskazują ich kryjówki, nawet jeśli nie przebywa tam obecnie żaden nietoperz. Potrafią także namierzyć wykorzystywane dziuple w drzewach, znajdujące się kilka metrów nad ziemią.

Poza ssakami, ptakami i gadami, psy są również wykorzystywane do wykrywania płazów, ryb, mięczaków, owadów i roślin.

Jak długo trwa szkolenie psa ratowniczego? 

Szkolenie oferowane przez stowarzyszenie NATURSCHUTZHUNDE przede wszystkim szkoli ludzi, aby krok po kroku prowadzili swoje psy do zdobywania pożądanych umiejętności. Szkolenie składa się z części teoretycznej w formie webinarów (samodzielna nauka) oraz praktycznych kursów weekendowych (od piątku do niedzieli). Uczestniczy się w nich do momentu, aż pies wykaże pożądane zachowania i umiejętności. W zależności od poziomu wyszkolenia i doświadczenia psa i opiekuna, szkolenie trwa około roku.

Jak organizowany jest weekendowy kurs praktyczny w NATURSCHUTZHUNDE?

Weekendowe kursy przebiegają zgodnie z poziomem wyszkolenia uczestników. Grupy są tworzone po odpowiedniej ocenie z pierwszego dnia kursu. Trener pracuje z maksymalnie sześcioma zespołami człowiek-pies. Przywiązujemy dużą wagę do zindywidualizowanej struktury ćwiczeń, zarówno pod względem treści, jak i etapów szkolenia. Pod koniec każdego weekendu kolejne etapy szkolenia są omawiane ze wszystkimi uczestnikami. Do czasu kolejnego kursu zespoły ćwiczą samodzielnie i mają możliwość przesłania nagrań wideo ze swoich sesji treningowych w celu uzyskania informacji zwrotnej od zespołu szkoleniowego.

Kursy odbywają się w różnych krajach związkowych w Austrii i obecnie każdego roku oferowanych jest od sześciu do siedmiu kursów.

Czy w NATURSCHUTZHUNDE trzeba zdawać testy?

Aby zagwarantować jednolicie wysoki standard szkolenia, nasza organizacja opracowała specjalne zasady testowania oraz certyfikacji. Określają one kryteria testowe w różnych kategoriach. Każdy zespół, który spełnia te wymagania, może ubiegać się o certyfikację. Certyfikacja odbywa się w dwóch etapach:

Część A - Weryfikacja prawidłowego oznaczania zapachu docelowego

Część B - Ocena wydajności poszukiwania

W zależności od częstotliwości pracy zespołu, ponowna certyfikacja jest wymagana po 18 lub 24 miesiącach.

Jakie są możliwe zastosowania po szkoleniu na psa w służbie ochrony środowiska?

Po zakończeniu szkolenia zespół otrzymuje certyfikat stowarzyszenia NATURSCHUTZHUNDE. Zespół może następnie przystąpić do działania w praktyce. Po procesie certyfikacji organizacja oferuje również specjalny coaching, aby ułatwić przejście od szkolenia do praktyki. Zespoły przeszkolone przez naszą organizację są obecnie wykorzystywane w zakresie szeroko rozumianej ochrony przyrody, w przypadkach nielegalnego prześladowania gatunków chronionych, w poszukiwaniu ofiar pod turbinami wiatrowymi oraz jako wsparcie dla różnych projektów naukowych.

Jakie kwalifikacje powinien spełnić trener, aby móc szkolić psy ratownicze? W jaki sposób podjęłaś się tej pracy?

Wszyscy trenerzy w naszej organizacji ukończyli specjalistyczne szkolenia i mają co najmniej jednego certyfikowanego psa, którego sami wyszkolili. Natknęłam się na NATURSCHUTZHUNDE dzięki mojej pracy jako biolog i od razu zafascynowały mnie możliwości praktycznego zastosowania wiedzy i umiejętności. NATURSCHUTZHUNDE to doskonała okazja do połączenia mojej pasji do biologii i psów.